Blog

THEODORE ROOSEVELT (1858-1919)

in Celil LAYİKTEZ Yazıları

Hayatı;

A.B.D.’nin 26. başkanı, 27 Ekim 1858’de New York’da doğdu, 1880 yılında Harvard Üniversitesinden mezun oldu, 1882 – 1884 yıllarında New York Belediye Meclisi üyeliği, 1889 – 1995 New York Sivil Savunma Baş­kanlığı, 1895 – 1897 yılları arasında New York Emniyet Müdürlüğü görevlerinde bu­lundu. 1897 – 98 yıllarında Bahriye Bakan Yardımcısı görevindeyken, istifa ederek Leo­nard Wood (sonradan Orgeneral) ile birlikte 1. Süvari Tugayını (Rough Riders) kurdu, ABD – Küba savaşında kendini ispatladı, 1899 – 1900 yıllarında New York Valisi oldu. 1901 – 05 dönemi için Cumhurbaşkan yar­dımcılığına seçildi, 14 Eylül 1901’de William McKinley’in ölümüyle başkanlık görevini üst­lendi; 1905 – 09 dönemi için o ana kadar gö­rülmemiş bir çoğunlukla tekrar Başkan seçil­di. 1912 yılında başkanlık seçimini kaybetti. 1906 yılında Nobel Barış Ödülünü kazandı. Batı Amerika ve Afrika’da av partilerine katıl­dı, 1914 yılında Brezilya’da Madeira Nehrini besleyen bir başka nehri 600 mil boyunca keşfetti ve ileride, bu nehre, Rio Teodoro adı verildi. 1. Dünya Savaşı esnasında bir ordu kurup Fransa’da savaşmak istedi, ancak Baş­kan Wilson bu teşebbüsünü engelledi. Bir­çok kitap yazdı, bunların başlıcalari: 1812

Deniz savaşları tarihi, Batı’mn Kazanımı, Bir Çiftçinin Av Seyahatları,Thomas Hart nton’un biyografisi, Başkan Morris’in biyog­rafisi, Çiftlik Hayatı ve Av Yoluu, New York’un tarihi; Kahraman Süvariler (The Ro­ugh Riders).

Mason Başkan

Theodore Roosevelt, 2 Ocak 1901 tarihin­de, Cumhurbaşkanlığı Yardımcısı görevinde bulunurken, Oyster Bay, New York’ta, 806 numaralı Matinecock Locasında tekris edildi. Aynı yılın Tl Mart tarihinde Kalfalığa Geçiş ve 24 Nisan tarihinde de Üstatlığa Yükseliş törenleri icra edildi. Bu törenleri elit bir Ma­son topluluğu izledi, Önceki Büyük Üstatlar görev aldı.                                         •

27 Nisan 1901 tarihli Masonic Standart adındaki New York gazetesinde aşağıdaki yazıyı okuyoruz:

“Tekris esnasında, Pek Muh. Edward M. L. Ehlers, Büyük Sekreter, Üstadı Muhterem mevkiinde idi. Aday Loca­da başarılı bir sınavdan geçti. Birinci Bölge Büyük Üstat Kaymakamı Pek Muh. Frank E. Haff ve Büyük Hazine Emini Theodore A. Taylor K.ler ilk bö­lümde görev aldılar .Başkanın yakın dostu Matinecock Locasından Dr. O. Root K. Muhakkik görevindeydi.

“İkinci Bölümde Ön. Bü. Üs.lar En Muh. John Stewart, En Muh. Wm. A. Brodie ve En Muh. John W. Vrooman K.ler görev aldılar. Bü. Üs. En Muh. Charles W. Mead K. Adayın Yükseliş törenini yönetti…”

Yukarıda isimleri sayılan K.lerin dışında, New York, Connecticut ve New Jersey Bü­yük Localarının Bü. Üsları., Ön. Bü. Üstatları ve Bü. Görevlileri bu törenlerde hazır bulun­dular.

Theodore Roosevelt’in başkanlığı esna­sında katıldığı Masonik törenlerden bir kaçı: 26 Mayıs 1902’de, Beyaz Saray’da Tampliye Şövalyelerini Oval Ofisinde teftiş etti; 21 Şubat 1903’de Ordu Harp Akademisinin Masonik temel atma merasiminde bir ko­nuşma yaptı; Yellowstone Park’ının Kuzey kapısının Montana Büyük Locası tarafından icra edilen temel atma merasiminde bizzat temel taşını yerine koydu; 24 Nisan 1903 ta­rihinde, Washington, Tacoma’da, Büyük Lo­ca Binasının temel atma törenini Büyük Üs­tatla birlikte yönetti; 26 Mayıs 1903 tarihinde, Spokane, Washington Büyük Mason Mabe­dinin toprağına ilk kazmayı vurdu; Benja­min Franklin’in 200. doğum yıldönümü me­rasimi için Pennsylvania Büyük Locasının ter­tip ettiği anma törenine katıldı; 14 Nisan 1906 tarihinde Amerika Temsilciler Meclisi bi­nasının Masonik temel atma merasimine işti­rak etti ve ritüelik konuşmayı yaptı; 8 Hazi­ran 1908’de, New York’da, New York Cadde­si ile 13- Cadde arasındaki New York Büyük Locasının yeni bina inşaatının temel atma merasiminde ritüelik konuşmayı yaptı; 20 Ağustos 1907’de Provincetown, Mass- chussetts Pilgrim Memorial Abidesinin temel taşını koyma merasimine Masonik regalyasını kuşanmış olarak iştirak etti ve ritüelik konuş­mayı yaptı.

Masonluğun kendisini derinden ve kalıcı şekilde etkilemiş olduğu konuşmalarından anlaşılmaktadır. Bunların arasında belki de en önemlisi, Cumhurbaşkanlığına seçildikten sonra, George Washington’un tekrisinin 160. yıldönümünde, Philadelphia’da, Pennsylvania Büyük Locasının 6 Kasım 1902 tarihli Genel Kurulunda yapmış olduğu konuşmadır. Ko­nuşmadan alıntılar:

“… Kardeşlerimle bir küçük Mabette buluşmayı seviyorum. Orası, insanların tesviyede buluştukları tek yerdir ve yalnız orada yanlış anlaşılma veya konuştukları­nın çarpıtılarak aksettirilmesinden çekinme­yerek, düşüncelerini rahatça ifade edebilir­ler.

“Beni Masonluğa bu denli bağlayan şey­lerden biri, bizim hükümet ve de insan ola­rak her insana kendi değerine göre davran­ma mecburiyetimizi Masonluğun şiar edin­miş olmasıdır. Başkan Kardeş George Was­hington bir Locaya gittiği zaman, A.B.D. de öyle bir yere gitmiş oluyordu ki, Locadaki resmî görevlerine göre, bazılarının üstünde, bazılarının da altında bir pozisyonda olabi­liyordu.

“İnsanlık idealini yerine getirmek üzere hükümet etmeye azmetmiş bir yere gidiyor­du. Bu güzel mabedin içinde şimdi siz de­ğerli Kardeşlerimin misafiri olarak, sizlere hitap etmekle duyduğum keyiften çok daha fazlasını, bir küçük Locayı ziyaret ettiğimde, orada çalışan insanlarla, elleri ile çalışan insanlarla gerçek tesviye üzerinde buluştu­ğum zaman – tekrar ediyorum, yapay değil, her kişinin doğru bir insan olması varsayımı ile gerçek tesviyede buluştuğum zaman – al­dığım keyfin daha da fazla olduğunu söyler­

 

sem, beni anlayış ve sempati ile karşılayaca­ğınızı biliyorum.

“Masonluk yeminle kabul edilen mükelle­fiyetleri pratik bir tarzda öğrettiğinden, bi­linçli olarak yemin eden her Kardeşin iyi bir Amerikan vatandaşı olmasını sağlar.

“Masonluk, kişinin kendi başına ayakta durabilmesini sağlayan kendine güven ve kendine yardım niteliklerini geliştirir ve teş­vik ederken, başkalarının da hak ve hissiya­tını koruma duyularını da birlikte geliştirir. Masonların yaptığı yardım, dış dünyada yardımın yaygın laneti olan yukarıdan bak­ma ve böbürlenme hislerinden de arınmış bir yardımdır.”

Tekrisinden bir kaç ay sonra dile getirdiği Masonluğun bu ilkelerine, T. Roosevelt son gününe kadar sadık kalmıştır. Temmuz 1919’da McLure’s Magazine’e vermiş oldu­ğu son mülâkatında, Roosevelt K. şöyle de­mişti:

“Masonluğun en büyük değerlerinden birinin, tek bir müşterek amacın etrafında toplanan, ancak yaşamın her diliminden ge­len insanlara tesviye üzerinde buluşma imkânını veren bir cemiyet olduğunu söyle­mekle, bir sır ifşa etmiş olacağımı sanmıyo­rum.

“Örneğin, Cumhurbaşkanı olduğum dönemde, Üstadı Muhterem Doughty K, komşularımdan birinin köşkünün bahçıva­nı,ancak görüşmeyi arzu ettiğim ileri sosyal görüşlü bir vatandaştı. Eve geldiğimde, ra­hatsız olabileceğini düşünerek onu davet edemezdim. Oysa, Locada durum değişikti. Başkan olmama rağmen, o benim üstümdü ve bu durum hem onun, hem de benim için iyi oluyordu.

“Locama gittiğimi saklamıyorum. Mason olmayanlar da bu devamımı takdir ediyor­lar. Seyahatlarımdan döndüğümde, mutlaka Locama gidip, Nairobi, Trinidad gibi yerler­de ziyaret ettiğim Localardan, hatta, Ascen­sion Nehrinin kıyısında bulduğum o küçü­cük Locayı Kardeşlerime anlatırım. Kardeşle­rim, o localarda kendilerini temsil ettiğimi düşünerek memnun olurlar.”

Washington D.C. Büyük Loca binası inşa­atının temel atma merasimine ait 8 Haziran 1907 tarihli Büyük Loca Tersimatında yer alan aşağıdaki ifade Theodore Roosevelt Kar­deşi çok güzel anlatıyor:

“Amerika Cumhurbaşkanı Theodore Roo­sevelt K, ona refakat eden Sekreteri William Loeb K. ve maiyeti ile geldiğinde, Bahriye Bandosu onları Millî Marşı çalarak karşıla­dı. Büyük Üstat kendisine bir önlük takdim etti. Önlüğünü takarken, ani esen rüzgâr Başkanın ceketinin kuyruklarını havalandı­rınca, her iki yanında birer büyük tabanca gÖZÜktÜ.”

O günkü konuşmasında, Başkan, “Was- hington’un adının telâffuz edildiği ber top­lantıda söylenmesi gereken bir kaç sözü sîz­lere aktarmak istiyorum: Her Masona, her Kardeşe, iyi bir vatandaş olacağına dair etti­ği yeminini hatırlatmak istiyorum; zira, ait olduğu bu çok eski Cemiyete karşı olan göre­vini ifa etmenin şartı, iyi bir ABD vatandaşı olarak ona şeref getirmektir.”

Oyuncak ayı (Teddy Bear)

1902’nin Kasım ayında, Başkan Theodore Roosevelt, Mississippi ve Louisiana eyaletleri arasındaki bir sınır ihtilâfını çözmek üzere Güneye gitti. Büyük av meraklısı olan Roose­velt, ihtilâfı hallettikten sonra, şerefine tertip edilen ve on gün süren bir ayı avı partisine katıldı. Bir tek ayıya bile rastlanılmadı. Dön­me zamanı geldiğinde, telâşa düşen ev sahip-

 

Olay, dönemin en meş­hur karikatüristi Clifford Berryman Kardeşin ya­nında vuku buldu. Berryman’ın ayı ve Başkanı birlikte gösteren karikatürü büyük ün ka­zandı ve çizime uygun yapılan oyuncak ayıya da Başkanın adıyla, Teddy Bear dendi. O günden bu yana, Teddy Bear’ler çocuklarımızın dostluk ve sevgi objeleri olmuştur.

Berryman K. yarattığı bu çok satan oyuncak ayı için patent hakkını kul­lanmayı reddederek, “Ödülüm binlerce çocu­ğun mutlu olduğunu bilmektir” dedi.

Roosevelt’in ayılarla kari­katürünü yapmak moda olmuştu. Yanda gördü­ğünüz karikatür, döne­min başka bir ünlü kari­katürcüsü, R. K.Culver tarafından çizilmişti. Ka­rikatürün alt yazısı:

 

leri ağaca bir ayı yavrusunu bağladılar ve Roosevelt’in ona ateş etmesini önerdiler. Başkan reddederek “Her şeyin bir sınırı vardır, bu yavruyu vurursam, bir daha torunlarımın yüzüne bakamam” dedi.

“Başkan Roosevelt eliyle buyur ederek ve büyük bir tebessümle, onlara misafirperver­liğini gösterdi.” Karikatürdeki ayılar Louisia­na ve Mississippi eyaletlerini temsil etmekte­dir.

 

 

 

KAYNAKÇA

  • 000 Famous Freemasons, William R. Denslow (4.cilt)
  • Muhtelif İnternet siteleri
  • Un Panorama de l’Ordre Maçonnique, Anfree Buisine et Michael Segall (Bibliotheque de la Franc-Maçonne- rie)

 

Celil Layiktez
Kaynak: Tesviye Dergisi Sayı 54

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *