SORU – YANIT: MASONLUKLA İLGİLİ EN ÇOK SORULANLAR
* Bozen Mason, bazen de Hür mason diyorsunuz. Bu iki sözcüğün arasındaki fark nedir?
Kutsal inşaatları yapan Orta Çağ masonları (inşaatçı lonca mensupları) bir şantiyeden bir diğerine giderlerken, Papa’nın fermanı ile yolda geçtikleri arazilerin derebeylerine harç ödemekten vareste tutulmuşlardı, bir yerden bir yere “hür’’ olarok gidebilirlerdi. Bu nedenle bu inşaat loncaları mensuplarına “Hürmason” denmiştir. Kendileri de Mason veya Hürmason olarak nitelendirirler. Bir ustanın yanına alman yeni bir çırağın da hür olması yani birinin şerli veya kölesi olmaması gerekirdi.
- Dul Kadının Oğlu ne demektir?
Masonlar sembollerini, Tek Tanrıya inşa edilen ilk mabet olan Hz, Süleyman Mabedinden alırlar. Eski Ahid’deki ifâdeye göre Mabedin mimarı,, Sur kentinden gelen, dul kadının oğlu Hiram’dır. Masonlar bazen bu sıfatı kendilerine yakıştırırlar.
- Hürmason yemini gayr t ahlâkî, dine veya Türk örf ve âdetlerine, milliyetçiliğine yakışmayan öğeler içerir mi?
Kesinlikle hayır, Adaıy Masonluğa kabul edilirken, yurduna ve ailesine bağlı kalacağına, anlar için elinden gelen hiç bir şeyi esirgemeyeceğine, cehalet ve taassuba karşı savaşacağına, hak ve adaletten yana olacağına, başkalarının hakkını kendi hakkı gibi koruyacağına, Kardeşlerinin yardımına koşacağına, insanların mutluluğuna çalışacağına. Evrenin Ulu Mimarı önünde, şeref ve namusu üzerine yemin eder. 2. dereceye (Kalfalık) geçen Mason, ek olarak, Kardeşlere Kardeşçe ve bütün insanlara insanca davranacağına, her zaman, her türlü kötülüğe karşı koyacağına; 3, dereceye (Üstatlık) yükselen Mason da bir Üstat Masonun ve ailesinin şeref ve namusunu, kendi şeref ve namusu gibi koruyacağına dair yemin eder. Yemin metinlerindeki diğer ayrıntılar yukarıda sözünü ettiğimiz sırların (işaret ve şifrelerin) so kh tutul ması ve tüzüklere uygun hareket edilmesi ile ilgilidir. Görüldüğü gibi bu yeminler, her Atatürkçü vatandaşın iftiharla edebileceği yeminlerdir.
- Yemin tutulmadığı takdirde uygulanacak cezalar nedir? Yemin metni boğazın, karnın kesilmesi, dilin koparılması gibi vahşi metinler içerir mi?
Operatif Masonların (duvarcı loncalarında) ettikleri yeminlerde, Orta Çağların yasa ve söylemlerine uygun bu tarz metinler
bazen bulunurdu. Bu konuda, ne bîr genel uygulama vardı ne de yeminini bozanın boğazı kesilirdi. Çocukların, ”
yapmışsam gözüm çıksın” yeminleri gibi bu tür sözler her dönemde sembol olarak kalmıştır, Operatif ve Spekülatif Masonluk tarihinde tatbik edilen en ağır ceza, para veya tard cezası olmuştur. Tatbik edilemeyeceğini bile bile, böyle bir metin üzerinde yemin etmenin riya sayılıp sayılmayacağı uzun süre tartışılmıştır. Bazı Ritler bu cezaî şartı yemin metinlerinden tamamen çıkarmışlar bazıları da “eskiden böyle yemin edilirdi” veya ” sembolik cezanız bu olmakla beraber, asıl cezanız şerefsiz bir insan olarak ilân edilmeniz olacakfrd sözlerini yeminin ceza maddesine ilâve etmek lüzumunu hissetmişlerdir.
- Bîr Mason Büyük Üstadın hor türlü emrini kayıtsız şartsız yerine getirmek zorunda mıdır?
Askerlikte dahi, kumandanın gayrı ahlâkî emrinin yerine getirilme mecburiyeti yoktur. Hürmasonluk bir sivil toplumdur ve T.C.’nin yasalarına tabiîdir, Dernek faaliyetlerinin içinde,
Büyük üstadın Masonlukla ilgili bir isteğini, geçerli bir mazeret yoksa, yerine getirmek kuraldır. Ama bu her cemiyette böyledır: üyeler, seçmiş oldukları başkanın sözünü dinlerler, yanlış tasarrufta bulunan başkam da tekrar seçmezler. Büyük Usta d’a karşı kör bir itaat değil, saygı esastır
■ Bir Mason istediği zaman Masonluktan ayrılabilir mi? İstifa müessesesi sürekli işlemektedir. İşlerinin yoğunluğu, sağlık nedenleri, adres değişikliği, aradığını bulamamak gibi çeşitli nedenlerle her yıl bir çok kardeş istifa eder, istifanın tek şartı aidat borcunun olmamasıdır. İstifa eden Kardeşin ileride tekrar müracaatla yeniden kabul edilmesi doğaldır. Aidat borcu biriken Kardeş ise gayrı muntazam ilân edilir, onun ileride tekrar geri gelmesi daha uzun formalitelere bağlıdır.
- Hürmasonlar, ne olursa olsun, her şartla, birbirini destekleme yemini ederler mi?
Böyle bir yemin ancak mafyada alabilir. Adayın ettiği yeminde “kardeşlerimin yardımına koşacağım” cümlesi hiç bir ahlâksızlığa hoş görü niteliğinde değildir. Ayrıca, Masonluk sigorta şirketi değildir. Gerçekten parasal durumu Fevkalâde bozulmuş bir kardeşimize küçük bir yardım veya dul hemşiremize, öksüz kalmış çocuğuna asgari geçim ve eğitim katk ısı şeklinde yardım edilebilir. Bunun şekli ve miktarı locadan locaya değişir ve şart değildir. Bu tür yardımlaşmalar Masonluğa özgü değildir ve okul mezunları derneklerinde, spor kulüplerinde ve benzer demeklerde de bu tür uygulamalar görülür.
- İşe adam alırken veya iş verirken Masonların Masonları tercih ettikleri doğru mudur?
Masonluğa kabuk edilmeden önce adaya verilen matbu bilgilerde, iş hayatında avantaj sağlamak üzere Mason olmak istiyorsa, hüsrana uğrayacağı kesin tarzda ifade edilmiştir,
İşinde ilerlemek üzere bir kardeşten yardım istemek Masonik etik kurallarına uymaz. Ancak, Galatasaroylılarm Galatasaylıyı, Mülkiyelilerin Mülkiyelileri, kolejlilerin kolejliyi tercih ettikleri gibi, Masonik tahkikat ve tedrisattan geçmiştir diye, eş değerde iki kişinin arasında Mason olanının tercih edilmesi kimseyi rahatsız etmemelidir, Bu bir kural değildir, hattâ istisnadır, zira, yukarıda da söylediğimiz gibi daha önce tanışmayan iş arayan ile işveren arasında cereyan eden görüşmede, avantaj sağlamak üzere Masonluğunu ileri süren aday etik kuralını çiğnediğinden şansını kaybeder.
- İşsiz kalan Masonlara iş bulur ve mali sıkıntıya düşenlere maddî yardrm yapar mısınız?
Mason olması gerekmez, bir tanıdığımız, bir yakınımız işsiz kalır ve malî sıkıntıya düşerse, maddî yardımda bulunmayı arzu ederiz, imkânlarımıza göre de, hiç bir mecburiyetimizin olmamasına rağmen, bunu gerçekleştirmeye çolışırız, Büyük Loca veya locasının yapabileceği şey bu kardeşi fahri üye ilân edip kendisini her türlü aidat ve harçlardan vareste tutmaktır. Gerekli ilâç ve hastane masrafları karşılanabilir, ancak Mosonluk cemiyet olarak bir işsizlik ya da hastalık sigortası değildir. Birey olarak Masonlar, kendilerine yakın gördükleri Masonlara yardım etmek isteyebilirler, tıpkı Golatasarayhlorm yapacağı gibi. Dara düşen Masonun ise hiç bir yardım talep etmeye hakkı yoktur.
- Ülkeleri İçin çarpışan îkî Mason savaşta karşılaşırlarsa ne yaparlar?
Modern uzaklan kumandalı savaşta düşman askerlerinin birbi Heri ni
görme imkânları yok. Ender de olsa, göğüs göğüse çarpışmalarda, yaşamak için öldürmek gerekli, duran vurulur. Burada, işaret göstermek, şifre sormak gibi bir lüks zaten yok. Savaştan sonra esir düşenlerin, yaralıların arasında bulunan Masonların, teslim oldukları askerlerin arasında bulunan Masonların kefaleti ile daha rahat bir esaret dönemi geçirdiklerine dair, çok azı belgelenmiş, duygusal folklorik hikâyeler anlatılır. Aşağıdaki hikâye gerçektir ve tarih kitaplarına geçmiştir.
Güneylilerin kesin olarak yenildikleri 3 Temmuz 1863 Gettysburg Meydan Muharebesinde, Güneyli Tuğgeneral Lewis A. Armistead ile Kuzeyli Orgeneral Winfield 5. Hancock karşı saflarda bulunuyorlardı. Her ikisi de barış döneminde Kardeşlik bağlarını paylaşmışlardı. Şiddetli çarpışmada her iki general birbirlerinden birkaç metre mesafede yaralanmışlardı. Silâhlar sustuktan sonra, Armistead’in yardım çağrısını duyan Kuzeyli Masonlar, Güneyli yaralı Kardeşlerinin yardımına koştular. Orgeneral Hancock’un yaveri, Yüzbaşı Henry Brigham, ağır yaralı Güneyli, Tuğgenerali kucaklayınca, general eski dostu ve Kardeşi General Hancock’a verilmek üzere, masonik saatiyle şahsi eşyalarım Yüzbaşıya teslim etti. Armistead iki gün sonra, Hancock’u göremeden öldü. Ancak tarihsel kayıtlardan mesajın yerine ulaştığı biliniyor. 1 30 yıl sonra, 21 Ağustos 1993 günü, Gettysburg’d a. Müze niteliğindeki Milli Park sahasının Askerî Mezarlık bölümünde, memleket sevgisi ve Kardeşlik duygusuna ithaf edilen, heykeltraş Ron Tunison’un “Dosttan Dosta -Bölünmez Kardeşlik” anıtının açılışı yapıldı. Anıt tüm harplerde memleketleri için ölen askerleri sessizce anmakta, ve bu korkunç savaşlara rağmen insanlık ve Kardeşlik duygularının yaşayabileceğini hatırlatmaktadır .”
Celil Layiktez
Kaynak: Tesviye Dergisi Sayı 57