Hürmasonluk Hakkında Bir Yabancının Sorabileceği 100 AHRET SORUSU (Devam)
Soru 20. Dul kesesi veya hasenat kesesi nedir, muhtevası nerede kullanılır?
Toplantıların sonunda, muhtevası belirli bir amaca yönelik olarak, veya doğrudan Büyük Locanın Büyük Hasenat hesabına devredilmek üzere dul kesesi dediğimiz bir torba kardeşler arasında dolaştırılabilir. Büyük hasenat bu parayı âfetlerde halka yardım için, okul yaptırmak, bursiyer öğrencilerin ihtiyacı gibi topluma yardım amacı güden projelere tahsis eder. Dernekler yasası aidat ve teber- ruların dışında üyelerden para toplamayı yasaklamadan önce, her toplantıdan sonra, içeriği önceden ilân edilen bir amaca tahsis edilmek üzere dul kesesi kardeşler arasında dolaştırılırdı.
Soru 21. Kimler Mason olabilir? Sokaktan geçen adamı alır mısınız? Yoksa yalnızca köşeleri tutanları mı kabul edersiniz?
Allah’a inanan, yüz kızartıcı suçtan sabıkası olmayan, çevresinde iyi bilinen, kendi geçimini kimseye muhtaç olmadan sağlayabilen her erkek Mason olabilir. Tahsil şartı olmamakla birlikte, tahsili yetersiz olan kişi dinleyeceği konferanslardan sıkılacak ve kısa sürede devamsızlığa düşecektir. Adayın felsefe ile ilgilenmesi, öğrenmeye meraklı olması aranır. Köşeyi tutan kişiye gelince, başarılı iş hayatı müddetince çok kere bazılarını rahatsız etmiş olabileceğinden, ve bu nedenle sev-
(1) Ankara’da bir sergi açılışında televizyon muhabiriyle yapılan söyleşi üzerine.
Çelil LAYİKTEZ
(Geçen sayıdan Devam) meyenleri çıkabileceğinden, adaylık oylamasında reddedilme olasılığı fazladır.
Soru 22. Zengin olmak Mason olmak için ön şart mıdır?
Masonluğun böyle bir şartı hiç bir zaman ve hiç bir ülkede olmamıştır. Başkasına muhtaç olmadan yaşayabilecek kadar bir gelire sahip olmak yeterlidir.
Soru 23. Masonluğa çok elverişli gözüken, ama malî durumu iyi olmayan biri Mason olabilir mi?
Malî durumu iyi olmazsa da yardıma muhtaç olmadan yaşayabilmelidir. Böyle bir kişi, Büyük Üstadın Emri veya locasının kararı ile harç ve aidatların tümünden veya bir kısmından muaf tutulabilir.
Soru 24. Sakatlar Mason olabilirler mi?
Masonluğun Operatif (lonca) döneminde işe alman çırakların inşaat iskelelerine çıkabilmeleri istendiğinden, sakatlar çıraklığa kabul edilmezdi. Spekülatif Masonlukta böyle bir kural yoktur. Kaldı ki, görme özürlü Masonlar için İngilizce ve Fransızca dillerinde bray alfabesinde basılmış ritüel ve tüzükler vardır. İngiltere’de tüm üyelerinin görme özürlü olduğu bir de loca vardır. Gene İngiltere’de, kör köpekleri ve sağır köpekleri sahipleri ile birlikte locaya alınırlar. Hollanda’da tekerlekli sandalya ile hareket eden kardeşler için merdiven yanlarına rampalar ve özel asansörler yapılmıştır.
Soru 25. Zenci, sarı ve kırmızı ırklardan olanlar mason olabilirler mi?
Avrupa ve Amerika’da locaları ziyaret etmek yeterlidir. Zenci, sarı ve kızıl derili kardeşler en üst görevlere gelebilmektedir. Siyah Afrika’nın neredeyse tümünde, Uzak Do- ğu’da, muntazam masonluk sağlam temellerin üzerinde faaliyet göstermektedir. ABD’de bir Kızıl Derili Mason derecesi, Cherokee dilinde yazılmış ritüel vardır.
Soru 26. Ateistler mason olabilir mi?
Hayır. Bizim de şerefle içinde yer aldığımız, dünyadaki muntazam Masonluk ateistleri kabul etmez.
Soru 27. Masonlukta Tanrı inancı dışmda dinsel inanç zorunlu mudur?
Her Masonun bağlı olduğu dinin icaplarını yerine getirmesi işin aslıdır. Dininin emrettiği ibadetin ne kadarını yapacağı ise kendi kararıdır. Kimse buna karışamaz. O da, başkasının dinsel inancına hürmet etmekle yükümlüdür.
Soru 28. Yemin Kürsüsünün üzerinde hangi Kutsal Kitaplar bulunur?
Aday yemin ettiğinde, yemin kürsüsünün üzerinde Evrenin Ulu Mimarını kendi dinine göre temsil ettiğine inandığı Kitap bulundurulur. Hıristiyan ülkelerde, yemin kürsüsünün üzerinde tek kitap olarak Eski ve Yeni Ahid, Müslümanların da bulunduğu localarda, ilâvetten Kur’an bulunur. Türkiye ve İsrail’de, ayrıca Almanya ile ABD’deki Türk localarında Eski Ahid, Yeni Ahid ve Kur’an bulunur. Hindistan ve Doğu Asya’da kitap sayısı çoğalır ve loca üyelerinin inandıkları tüm dinlerin kutsal kitapları yemin kürsüsünün üzerine konur. Singapur localarında bu sayı 9’a kadar çıkar.
Soru 29. Kutsal Kitaplara neden bu kadar saygı gösterilir? Aday hangi kitabın üzerinde yemin eder?
Kitap, gönye ve pergel ile birlikte locanın
(2) Soru 27’ye bakınız.
3 büyük Nur’unu oluşturur. Türkiye Büyük Locasına bağlı localarda Eski Ahid, Yeni Ahid ve Kur’an olmak üzere, üç Kutsal Kitap yemin kürsüsünün üzerinde, her hangi bir yerlerinden açık dururlar. Aday sağ elini kitapların üzerine, sol elini de kalbinin üzerine koyarak yemin eder. Hangi kitaba el bastığı önemsizdir. Zaten, gözleri bağlı olduğundan hangi kitabın üzerine yemin ettiğini göremez. Aynı anda 4-5 aday kabul ediliyorsa, her birinin aynı kitap üzerine ellerini koymaları maddeten mümkün değildir. İslâm dini de Kur’andan önceki kitapların varlığını ve kutsiyetini kabul etmiştir. Açık Kitap, Evrenin Ulu Mimarının huzurunda yemin edildiğini simgeler.
Soru 30. Türkiye’de bir Hindu, Budist Mason olmak isterse, yemin kürsüsünün üzerine kendi kutsal kitabının konulmasını isteyebilir mi?
Böyle bir durumla şimdiye kadar karşılaşmadık. Mevcut üç Kutsal Kitabı sembol olarak kabul etmeyip de mutlaka kendine kutsal olan kitabı isterse, yemin edeceği celse için isteği yerine getirilebilmelidir.
Soru 31. Bir Müslüman aday, başka bir Hıristiyan ülkede bulunan bir Mason locasına katılırsa, Yemin Kürsüsünün üzerine Kur’an konur mu? Konulmazsa, nasıl yemin eder?
Madde 23’de söylediğimiz burada da aynen geçerlidir. Günümüzde, adaya sormadan dahi, Müslüman adayları kabul eden Hıristiyan ülke locaları, nezaketten ve kendilerinden, Yemin Kürsüsü’nün üzerine Kur’an’ı koyuyorlar. Sık sık da, bu maksatla, bizden Kur’an istedikleri olur.
Soru 32. Gönye, pergel, tesviye, şakûl, göz, güneş, ay, beş ve altı köşeli yddız gibi semboller neyi ifade eder?
Yukarıdakilerin dışında, yazı kalemi, taşçı kalemi, ham taş, küp taş, önlük, beyaz eldiven, nar, akasya dalı, zeytin dalı, gül, kareli döşeme, gök kubbesi, yer küresi, kılıç, Do-
rik, İonik ve Korintiyen sütunlar, v.s. gibi semboller vardır. Bunlar muhtelif gerçekleri, ahlâk kaidelerini ve erdemleri simgelerler. Birden fazla sembol birlikte kullanılabilir. Sembollerin zaman içinde ifade ettikleri anlamların gelişebilmesi öğretilerinin daima güncel kalmasını sağlar.
Soru 33- Localarınızda neden kılıç bulundurursunuz? Silâh bulundurma ruhsatınız var mı?
Localarda kılıçlar törenlerde kullanılırlar, uçları küttür, silâh olarak ancak değnek kadar kıymetleri vardır ve ruhsat gerektirmezler.
Soru 34. Düşünce odasında kuru kafa gibi ürpertici sembollere neden gerek duyuyorsunuz?
Ezoterik (batınî) anlamda her tekris (kabul töreni) karanlıklardan aydınlığa geçmeyi, cehalet içinde geçen yaşamını terk edip bilgeliğin dünyasında yeniden doğmayı simgeler. Spekülatif Masonluk bir felsefî olaydır ve tekrisinden önce aday düşünce odasında kuru kafa, kum saati, kuru ekmek, su, tuz, ayna gibi sembollerle karşı karşıya kalarak düşünmeye sevk edilir.
Soru 35. Sütunlar neyi ifade eder? Kaç çeşit sütun vardır?
Mâbedin girişindeki iki büyük sütun Hz. Süleyman Mâbedinin kapısında, yük taşımayan yalnızca girişin görkemini artıran sütunlardır. Efsaneye göre Süleyman Mâbedinin inşaatında, iş gününün sonunda, çıraklar yevmiyelerini, mâbedden çıkarken sağdaki sütundan, kalfalar da soldaki sütundan alırlarmış. Sütunlar ayrıca, kuvvetle dengeyi simgelerlermiş. ‘ * ’
İki eşit boyda sütun düalist oluşumu, diyalektik sanatını, iyilikle kötülüğü, doğum ve ölümü, kuvvetle dengeyi simgelerler.
Mâbedin ortasındaki üç sütun, Dorik, İonik ve Korintiyen sütunlar ise, İnsanlık Mâbedinin dayanacağı akıl ve hikmeti, kuvveti ve güzelliği simgelerler.
Soru 36. Masonlar cenaze namazı kılarlar mı?
Her Mason ait olduğu dinin icaplarına göre sünnet veya vaftiz edilir, evlenir ve zamanı geldiğinde cenazesi kaldırılır.
Soru 37. Masonların kendilerine özgü ölü gömme törenleri var mıdır?
Buna tören demek yanlış olur. Cenaze toprağa verildikten ve tüm dinsel duaların okunması tamamlandıktan sonra, Masonlar zincirlerinden bir halkanın koptuğunu simgelemek üzere, mezarın etrafında el ele tutuşarak bir daire oluştururlar, ölen kardeşin bulunması gereken yerde zincir kopuktur. İkinci harekette, hayatın devam ettiğini hiç bir şeyin ölmediğini simgelemek üzere de, açık kalmış zincirin iki tarafındaki eller birleştirilerek zincir kapatılır. Bu hareketin ancak folklorik değeri vardır, ritüellerde yeri yoktur, ve yalnızca Akdeniz ülkeleri Masonluklarında uygulanır. Anglo Sakson ve Kuzey Avrupa Masonluklarında öyle bir gelenek yoktur.
Soru 38. Hürmasonluk bir din midir?
Masonluk ne bir din ne de din yerine ikame edilecek bir mefhumdur. Masonluk üyelerine tüm inançlarca kabul edilebilecek bir davranış ve yaşam tarzını aşılamaya çalışır, ancak bunu yaparken dogma ve teoloji sahalarına müdahale etmekten özenle kaçınır. Bu nedenle Masonluk dinle rekabet etmez, eğitimi de dinsel öğretilere tamamlayıcı nitelikte kabul edilebilir.
Mason olabilmek için bir kişinin bir Yüce Varlığa inanması şarttır ve bu şekil yeterlidir. Masonluk adaydan, inandığı Yüce Varlığı tarif etmesini istemez. Yücelerin Yücesi, Evrenin Ulu Geometri Ustası, Evrenin Ulu Mimarı gibi isimlerle adlandırılan Yüce Varlığa toplu olarak niyaz eden değişik din ve mezheplere ait insanlar, bu Yüce Mefhumu kendi öz anlayışlarına göre kabul ederlerken, aralarında farklılıklara götüren terminolojilerden uzak kalırlar. Bu bir ökümenik davranıştır, asla bir senkretizm değildir. (Devam Edecek)
Celil Layiktez
Kaynak: Tesviye Dergisi Sayı 53