Blog

ABD Özgürlük Beyannamesi nin altında imzası var: Benjamin Franklin

in Celil LAYİKTEZ Yazıları

Vali, Büyük Elçi, Büyük Üstat, Fizikçi, Yayıncı, Mucit; ABD Özgürlük Beyannamesi nin altında imzası var: Benjamin Franklin

enjamin Franklin İngilizlere karşı başlatılan Amerikan İstiklâl Harbinin ilk günlerinde, on üç koloninin Fransa Büyük Elçisi olarak Fransa’ya doğru yola çıktı. Bir filozof ve bilim adamı olarak ünü, 13 Aralık 1776 tarihinde Fransa’ya ayak bastığında, Paris’e çoktan ulaşmıştı. Benjamin Franklin kendi ülkesinde bu kimliklerinin yanı sıra yayıncı, mucit, düşünce, bilim ve devlet adamı olarak da tanınıyordu.

Benjamin Franklin

Benjamin Franklin

Koloniler, başarılı bir savaş yürütmek için asker, para, teçhizat, gemi gibi her çeşit yardıma muhtaçtı. Franklin, Paris’te geçirdiği yıllarda, bu tür yardımların tedarikinde olağanüstü bir başarı sergiledi ve ABD’nin geleceğinin şekil bulmasına hizmet etti.
Franklin her şeyden önce, İngilizlerle Fransızların birbirlerine olan düşmanlıklarını iyi değerlendirdi, talep ve bunu temin etti.

Benjamin Franklin Paris’e ayak basar basmaz,  Fransız Dışişleri Bakanı Vergennes Kontu ile gizli bir toplantı yaptı. Bu toplantıyı 13 Ocak 1777 tarihinde Kral 16. Louis ile yaptığı toplantı izledi. Franklin Kral’dan iki milyon lira yardım vaadi aldı.

Etken ilişkiler ağı

Benjamin Franklin

Benjamin Franklin

Franklin Amerikan İstiklâl Savaşı’nın başarısı için Fransız yardımının şart olduğunu biliyordu. Bu amaca varmak üzere bir etken ilişkiler ağı kurdu. Bu süreç içinde, Madame Helvetiusve Les Neuf Soeurs Locası üyeleri gibi masonlar ve onların dostları ile yakın temaslar geliştirdi. Franklin 1731 yılında Philadelphia’nm St. John’s Locası’nda Üstatlığa yükseltildikten sonra Pennsylvania Büyük Locası’na Büyük Üstat olmuş ve bu sıfatıyla Paris Masonları arasında büyük bir hüsn-ü kabûl görmüştü. Franklin, Paris’in Passy semtinde, Madame Helvetiüs’un salonuna yakın bir eve yerleşerek, orada filozof, politikacı, mucit ve sanatkârlarla yakın temas sağladı ve busayede Fransa’nın entelektüel ve güç merkezleri üzerinde etkinlik yarattı. Böylece 16. Louis’nin çevresinde lobi yapma fırsatlarını değerlendir­di ve genç ABD için toplamda 20 milyon lirayı geçen bir fmansal yardım sağladı.

Franklin’in masonik bağlantıları George Washington’a, İstiklâl Savaşı’nda yardımcı olacak askeri erkânı temin etme imkânı da sağladı. Bu temaslar sonucu General Casimir Pulaski’yi (1747 – 1779) ve Friedrich Wilhelm Ludolf Gerhard Augustin von Steuben’i (1730 – 1794) Amerikan İstiklâl Savaşı’na iştirak etmeye razı etti.

Franklin, Pulaski’yi Washington’a takdim ederken yazdığı mektubunda, onun için “Avrupa ‘da özgürlüklerin savunmasında gösterdiği yüksek yönetim ve kahramanlıklarla ünlü subay ” ibaresini kullandı.

Bu mektup üzerine, Pulaski, Eylül 1777’de Washington tarafından. Brandwine savaşında Genel Kurmay’da bulunmak üzere hizmete davet edildi ve bu

Benjamin Franklin

Benjamin Franklin

savaştaki başarısından sonra tüm Amerikan süvari güçlerinin kumandası kendisine teslim edildi. Pulaski, 1779’da Savannah’m geri kazanımı savaşında ağır yaralanarak yaşamını yitirdi. Günümüzde, Amerika’da, bu özgürlük savaşçısının adını almış kasabası, otoyolu, köprüsü, okulu olmayan bir eyalet yoktur.

Von Steuben de Washington’a Franklin tarafından takdim edildi. Franklin’e Steuben’i tavsiye eden Fransa Savaş Bakanı, Saint Germain Kont’u oldu. Franklin, Steuben’in Washington’a tavsiye mektubunda onun Pmsya Kralı’nm hizmetinde başarılı bir general olduğunu yazdı. Von Steuben’e yol için avans para ödendi ve bu değerli asker de Amerikan kuvvetlerine Valley Forge mevkiinde, 5 Şubat 1778’de katıldı.

Fransız kraliyet ordusundan yaklaşık 87 subay Franklin’in tavsiyesi üzerine doğrudan Washington’un emrindeki kara kuvvetlerinde veya John Paul Jones’un deniz kuvvetlerinde görev yaptı.

Hürmason Benjamin Franklin

Benjamin Franklin’in Masonlukla olan yakınlığı 1730 yılında başlar. O yıl çıkarmakta olduğu Pennsylvania Gazette’ de Kuzey Amerika’da ilk defa

Masonlukla ilgili yazılar yayınladı. 1731 yılında Philadelphia’da (Tun Tavem) St. John’s Locasında tekris edildi. 1732’de Pennsylvania Büyük Locası’nın Büyük İkinci Nazın görevine seçildi ve 1734’de bu Büyük Locanın Büyük Üstadı oldu. Büyük Üstatlık görevi esnasında Amerika’da ilk defa basılan masonik bir kitap yayınladı: Anderson’un Anayasa Kitabı. Yaşamın akışı onu Avrupa’da uzun hizmet yıllanna mecbur edince, gittiği her yerde Masonluk bağlantılarını sürdürdü.

İngiltere’deyken, 1759 yılında Edinburgh’da St. David Locası’nı ziyaret etti ve “Bölge Büyük Locası Büyük Üstadı” sıfatı ile Ingiltere Büyük Locası tarafından 1760’da ağırlandı. 1778 yılında Paris’te Les Neuf Soeurs Locası’na tebenni etti ve 1779-80 yıllannda Locanın Üstadı Muhteremlik görevini üstlendi.

1782’de, gene Fransa’da Saint Jean de Jerusalem Locası’na da tebenni etti ve Les Bons Amis de Rouen Locası’na şeref üyesi seçildi.

YAZAN: Akram R. Elias Washington DC Büyük Locası Büyük Birinci Nazırı
ÇEVlREN: Çelil Layiktez (The Voice of Freemasonry, Cilt 23, sayı 3)

Kaynak: Tesviye Dergisi Sayı 73

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *