DIŞ TEMASLAR İÇİN KILAVUZ -IV
ASYA’DA ZİYARET
BANGLADEŞ, ÇİN VE TAIWAN, HONG KONG
ASYA’DA ZİYARET:
Asya’da masonluğun ilk izlerini 1730’dan itibaren Hindistan’da görebiliyoruz. İngiltere’nin dışında mevcut en eski İngiliz beratlı Loca, beratını 1740 yılında alan ve halen çalışmalarını sürdüren 67 No.lu Şark Yıldızı (Star of the East) locasıdır. Masonluk İngiliz sömürgeciliği ile birlikte Asya’da yayıldı. Singapur, Hong Kong ve Burma’da 1850 öncesinde kurulmuş localar vardır.
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra masonluğun en hızlı geliştiği ülke Hindistan’dır. Asya’da, eski İngiliz müstemlekelerinin dışında gelişme yavaş olmuştur. Filipinler’de, politik duruma paralel olarak İspanyol kaynaklı Locaları Amerikan Locaları izlemiştir. Masonik nüfusu fazla olmamakla beraber, Japonya’nın da kendi Büyük Locası vardır.
Asya’da masonluğun başarıları yanmda trajedileri de yaşanmıştır. Diktatörlüğün egemen olduğu İran, Pakistan, Çin, Laos, Burma, Vietnam, Endonezya gibi ülkelerde masonluk şiddetle yok edilmiştir. İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana, Asya’da masonluk gittikçe yerel etnik bir karakter kazanmış ve birkaç muntazam Bü. L.nın dışında, çoğunlukla İngiltere veya İskoçya’ya bağlı Bölge Bü. Locaları şeklinde devam etmiştir.
Asya masonluğunun en önemli çizgisi üyelerinin etnik karışıklığıdır. Hindistan, Singapur veya Hong Kong’da bir locaya giren ziyaretçi yemin kürsüsünün üzerinde bildiğimiz üç Kutsal Kitaba ek olarak Farisilerin Zend Avesta’sını, Brahman Hinduların Rig Veda’sını veya diğer Veda’lan, Hinduların Bagavat Gita’sını, Taoistlerin Tao Te King’ini ve Budistlerin Tripitaka’sım bulabilir.
BANGLADEŞ: İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Doğu Pakistan’da İngiltere ve İskoçya’dan beratlarını almış birkaç Loca çalışıyordu. Ülke, Pakistan’dan ayrılarak Bangladeş ismini aldıktan sonra da, tek bir Loca faaliyetine devam etmiştir. İngiltere’den 1922’de beratını alan 4444 sayılı “Star” Locasının özelliği, değişmeli olarak iki ayrı mahalde toplanmasıdır. Loca, her ayın ilk Sâh günü, Çitagong’da veya Lingla’da toplanır, İs’ad merasimi ise, Şubat ayında, ilk Salı’yı izleyen Cumartesi günü yapılır.
ÇİN VE TAIWAN: Kanton’da İngiliz beratlı 407 No.lu Amity Locası 1767’de kurulmuş, 1813’de faaliyetini tatil etmiştir. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, özellikle büyük liman kentlerinde, İngiltere, İskoçya, Filipinler, Massachusets ve İrlanda’dan aldıkları beratlarla 22 loca faaliyete geçmişti. 15 Ocak 1949’da toplam 600 üyeli 6 Filipin Locası Çin Bü. Locasını kurdular, ancak, hemen akabinde komünistlerin iktidarı ele geçirmeleri ile locaların bir kısmı yok oldu, bir kısmı da Hong Kong, Taiwan ve Tokyo’ya taşındı. Çin Bü. L.sı halen Taiwan’da faaliyet göstermekte olup 1988’de toplam 863 üye ile 9 locası vardı. Bu localarda Amerikan Web Ritüeli, İngilizce veya Çince uygulanmaktadır.
Adres: Masonic Temple, 10, Lane 201, Chang-an East Road, Sec.2, Taipei
10406, Taiwan, R.O.C.; Tel: 7713310
HONG KONG: Hong Kong’da İngiltere ve İskoçya’nın birer Bölge Bü. Locaları, İrlanda’nın ise, direkt Dublin’e bağlı iki L.sı var. İngiltere’ye bağlı Hong Kong ve Uzak Doğu Bölge Bü. L.sı Hong Kong’da, biri İs’ad edilmiş Us. Muh.ler L.sı olmak üzere, 13 ve Japonya’da bir locayı kapsamakta olup, İskoçya’ya bağlı Uzak Doğu Bölge Bü. L.sı ise 5’i Hong Kong’da, 3 u Kore’de ve 2’si Japonya’da olmak üzere 10 locayı kapsamaktadır.
Hong Kong’un en eski locası 501 No.lu Royal Sussex L.sidir. Loca, başlangıçta kıt’a Çin’i, Kanton’da İngiltere tarafından 1844’de kurulmuş, zaman içinde politik gelişmelerle önce Şanghay’a, Çin’de masonluk barınamaz hale gelince de, başka localarla birlikte Hong Kong’a sığınmıştır. 1864’de kurulan 428 No.lu Cosmopolitan L.sı İskoçya’ya bağlı en eski locadır. İrlanda’ya bağlı iki loca olan 463 No.lu Erin L.sı 1919’da kurulmuştur. Değişik obediyanslara bağlı tüm Hong Kong locaları Uzak Doğu’nun en büyük ve görkemli binası olan Zetland Hall’de toplanırlar. Bu binada 2 mabed, idari bölüm, kütüphane ve müze vardır…
1946’dan bu yana yeni Loca kurulmamış olmasına rağmen üyelerin sayısında artış vardır. Üyeler kısmen Hristiyan İngiliz vatandaşı, kısmen de etnik Çinlilerdir.
TOPLANTI SAATLERİ VE KIYAFET: Hong Kong’da Locaların çoğu 18.30’da toplandığından ziyaretçi K. en geç 18.00’de Zetland Hall’de bulunmalıdır. Olağan toplantılarda koyu renk elbise ve beyaz gömlek giyilerek koyu ya da siyah kravat takılır. İs’ad merasimlerinde gece kıyafeti giyilir.
RİTÜELLİK ÇALIŞMA SONRASI: Genelde birlikte bir akşam yemeği yenir, ziyaretçilerden içki parası haricinde yemek ücreti alınmaz. İngiltere’ye bağlı locaların yemeğinde uzun bir tost listesindeki isimlere kadeh kaldırılır. İskoç ve İrlanda uygulamalarında ise kısaltılmış liste kullanılır, ancak resmi İs’ad töreni sonrası yemeklerde tost listesi uzundur.
Ziyaretçilerin Zetland Hall’e önceden telefon ederek geleceklerini bildirmeleri kolaylık sağlayacak (Tel: 5448970 – 5220643), Bina Emini K. yardımcı olacaktır. Loca ziyaretinden önce 2. Nâ.la temas kurulmalı, o da sınav için ziyaretçiyi bir Ön. Üs. Muh.’e havale edecektir. Toplantı öncesi Loca K.leri ve ziyaretçiler barda toplanarak çoğunlukla alkolsüz içki içerler. Toplantının sonunda ziyaretçi K.in kısa bir konuşma yapması beklenir.
ZETLAND HALL (1 Kennedy Road) Hong Kong adasının merkezinde, bulunması kolay bir yerdedir. Admiralty Metro istasyonu, Star Ferry veya ticaret merkezinden yürüyüş mesafesinde olup istenirse taksi ile de gidilebilir. Binanın ilginç bir mimarisi vardır; kütüphane ve müzenin gezilmesi tavsiye edilir. İs’ad toplantıları genelde çok kalabalık olduğundan, ziyaretçilerin geleceklerini bir kaç gün önceden bildirmeleri ve agap sofrasında yer ayırmaları faydalı olur.